Emoties kunnen zowel positief als negatief zijn. Reader Joke Metselaar laat zien hoe je deze tegengestelde emoties met elkaar in balans brengt. ‘Beide emoties hebben zeggingskracht, maar het is wel belangrijk op welke manier je ermee omgaat.’

Eerder heb ik het gehad over het belang van positieve emoties. Liefde, vreugde, geluk en harmonie schenken ons, en de wereld om ons heen, gezondheid en voorspoed. Ze hebben een meetbare, hoge energiefrequentie.

Binnenwereld en buitenwereld

Positieve emoties fungeren ook als richtingaanwijzers. Ze laten ons weten dat we op de goede weg zijn. Dat we een leven leiden in overeenstemming met wie we echt zijn. Je zou kunnen stellen dat onze binnenwereld en buitenwereld elkaar dan echt overlappen, dat onze innerlijke wensen samenvallen met wat zich manifesteert in ons leven.

Verschil positieve en negatieve emoties

Daarnaast heb ik het kort gehad over het effect van negatieve emoties. Dat is juist een energiestroom die stagnerend en ziekmakend kan zijn. De bijbehorende oefening om het verschil te voelen tussen positieve en negatieve emoties kun je hier nog eens terugvinden.

Emoties onderdrukken

Negatieve emoties kunnen echter voor veel verwarring zorgen om zeer uiteenlopende redenen. In onze maatschappij leren we er niet altijd juist mee om te gaan. Vaak leren we van jongs af aan om emoties te onderdrukken. Niet boos zijn, niet zo hard huilen, niet zo angstig zijn! Maar juist deze emoties vertellen ons dat er wat aan de hand is, dat er wat moet gebeuren. Zodat we de balans weer herstellen en uitkomen bij onszelf.

Innerlijk navigatiesysteem

Het kan zijn dat je je emoties hebt leren onderdrukken of ze als negatief of zelfs gevaarlijk hebt leren beschouwen. Vaak zie ik, bij mensen die negatieve emoties hebben leren onderdrukken, dat ze helemaal niet meer weten wat ze eigenlijk voelen. En als je je eigen richtingaanwijzers niet meer volgt, is de kans aanwezig dat je een leven gaat leven dat niet echt bij je hoort. Je innerlijke navigatiesysteem is dan defect!

Wegwuiven met een lach

Defecte navigatiesystemen zie ik in velen soorten en maten. Mensen die alleen de positieve emoties toestaan uit angst voor negativiteit hebben de neiging elke keer als ze boos zijn of angst voelen dit weg te wuiven met een lach. Dan leef je als het ware in een hogedrukpan. Emoties moeten kunnen stromen, moeten zich vrij voelen om de juiste richting aan te geven. En als dit op welke manier dan ook onderdrukt wordt, zal het zich op een andere manier uiten.

Angst voor geluk

Er zijn mensen die alleen de negatieve emoties toestaan, uit angst om gelukkig te zijn en dat fijne gevoel vervolgens weer verliezen. Permanente ellende is dan de betere oplossing. Dan komen de klappen minder hard aan.

Non-stop uitgeput

Een andere manier is leven in een constante vloedgolf van emoties, waardoor je je volledig identificeert met alles wat je voelt, positief of negatief. Dan ben je non-stop uitgeput, want emoties vreten energie!

Omgaan met eigen navigatiesysteem

De vraag dient zich nu aan: hoe gaan we nou goed om met ons eigen navigatiesysteem? Hoe vinden we de weg door het midden? Met aan de ene kant het onderdrukken en/of ontkennen van emoties en aan de andere kant het volledig verliezen in emoties? Ofwel, hoe kunnen negatieve emoties – onze raadgevers – eveneens onze vrienden worden?

Anderhalve minuut

Hiervoor gaan we wat uitstapjes maken, eerst naar de wetenschap. Volgens wetenschappelijk onderzoek duurt een emotie gemiddeld maar anderhalve minuut. Anderhalve minuut! Waarom kunnen wij mensen dan, soms zelfs jaren achtereen, blijven rondlopen met heftige gevoelens? Het antwoord is heel eenvoudig: door het verhaal dat we ervan maken met ons denken.

Westerse taal beperkt

Onze Westerse taal werkt niet mee als het gaat om goed omgaan met emoties. Wij zeggen ‘ik ben woedend’ of ‘ik ben teleurgesteld’. Dit kan leiden tot volledige identificatie met de emotie, terwijl de oplossing juist ligt in het tegenovergestelde.

Boeddhistische oplossing

Het volgende uitstapje dat we gaan maken, en waar al een deel van de oplossing ligt, is naar het boeddhisme. Hier wordt gezegd: boosheid gaat door mij heen in plaats van ik ben boos. Teleurstelling gaat door mij heen in plaats van ik ben teleurgesteld. Je neemt hierdoor automatisch meer afstand van de emotie en dat zorgt voor non-identificatie. Je bent je emoties niet!

Los koppelen van gedachten

Door dit veelvuldig te oefenen om de emotie vrij door je lichaam heen te laten stromen. Zonder er gedachten aan te verbinden maak je al een enorme stap. Je kunt zelfs genieten van de enorme kracht en energie die je door je lichaam voelt gaan op het moment dat je het los kunt koppelen van gedachten en je jezelf niet meer middenin de storm van gevoelens plaatst, maar er met afstand naar kunt kijken. Voor veel mensen is dit de oplossing om weer terug te kunnen keren naar rust en harmonie.

Antwoord ligt bij jezelf

Wil je denkhoofd toch een kapstok? Zoek die dan in jezelf in plaats van in de buitenwereld. Om dit te kunnen oefenen, kun je jezelf afvragen: welk gevoel ging er vooraf aan mijn woede? Op welke pijnknop werd er gedrukt voordat ik zo woedend werd? Voelde ik me niet gezien? Ben ik buitengesloten? Dom? Niet serieus genomen? Zie ik de slappeling in de ander die ik in mezelf ontken? Geef ik mijn grenzen niet goed aan? Had ik andere verwachtingen?

Kwetsbaar durven zijn

In emoties blijven hangen is in onmacht blijven. Zorgvuldig met je eigen emoties leren omgaan en je af en toe klein en kwetsbaar durven voelen is van levensbelang. Deze stap vraagt lef – durven kijken naar je eigen pijnpunten en imperfecties – om ook die in liefde te kunnen omarmen. Je mag een gewoon mens zijn. En om dit nóg beter te kunnen oefenen begin ik de volgende column met een bijzondere meditatie die ondersteunend werkt bij het neutraal kunnen kijken naar je eigen emoties.