Bij relatietherapeute Edith Hubers komt een vrouw, Veronica. Ze vertelt dat ze heel veel stress ervaart. Ze heeft haar hele familie op haar schouders en ook nog een aantal vrienden. Ze kan niet meer!

‘Veronica is een lieverd. Ze ziet in haar leven veel slachtoffers die gered moeten worden of mensen die iets nodig hebben. Automatisch wordt ze ernaartoe getrokken of zij door haar. Ze heeft altijd een luisterend oor en ze voelt aan wat mensen nodig hebben. Mensen voelen zich erg bij haar op haar gemak. Maar nu is het haar teveel ze kan het niet meer aan.’

Niet meer slapen

‘Het begon met niet meer kunnen slapen. Klaar wakker is ze ‘s nachts. Bovendien verdween haar eetlust. Ook begin ze tegen dingen op te zien die ze voorheen zonder moeite deed. Eigenlijk voelt ze zich een beetje mat. Veronica staat daarin niet alleen. Ik ontmoet vaker vrouwen in de overgang die zich mat voelen.’

‘Veronica komt uit een gezin waar ze geleerd heeft te redden. Haar vader was veel van huis en haar moeder kon het leven niet aan. Er waren twee jongere kinderen in het gezin en Veronica nam voor een deel de ouderrol over en hield haar moeder in de gaten. Er voor anderen zijn is een tweede natuur geworden. Hierdoor heeft ze veel kwaliteiten ontwikkeld: luisteren, intunen, afwachten, aanvoelen. Met deze eigenschappen mee ze zich erg geliefd gemaakt in haar omgeving.’

Voor de ander zorgen

‘De crux zit in het feit dat het geen keuze is. Ze ‘moet’ het doen. Het is niet vrij. Het is de manier waarop ze zichzelf bestaansrecht geeft en waarmee ze geleerd heeft haar eigen behoeften te onderdrukken. Als jong meisje was het niet te doen toe te laten wat ze zelf nodig had. Er was geen ruimte voor haar. Voor de ander zorgen gaf haar het gevoel dat ze er mocht zijn.’

Geen vertrouwen

‘Nu ze volwassen is vindt ze het heel erg moeilijk toe te laten wat ze voelt en wat ze zelf nodig heeft. Liever is ze bij de ander. Ze kan maar niet vertrouwen op het feit dat ze niets hoeft te doen om er te mogen zijn. Maar het lukt niet meer. Het is nu alsof alles in haar protesteert. Ze heeft de puf opeens niet en kruipt het liefst in haar hol.’

Bestaansrecht

‘Veranderen kost tijd. Allereerst moet Veronica terug naar de pijn van toen. Ze moet zichzelf daar als het ware ophalen. Toelaten hoe lastig het was en dat ze veel heeft gemist. En dan mag ze zien dat haar oude gewoonten haar ook iets gaven. Dat ze een leegte vulden. Er voor de ander zijn gaf bestaansrecht en in die zin had ze dat nodig. Het gaf haar voeding.’ ‘Nu heeft ze deze voeding niet meer nodig. Nu heeft ze het nodig meer contact te maken met wat ze wél nodig heeft – met wat haar eigen verlangens en gevoelens zijn.’

Schuld en schaamte

‘Oud gedrag loslaten is heel moeilijk. De kunst is in het vacuüm te kunnen blijven met alle ongemakkelijke gevoelens die daarbij horen. Onherroepelijk kom je dan langs schuld en/of schaamte. Maar ook leegte en angst kunnen daar zijn. Wie ben ik dan nog? Veranderen betekent ook loslaten van wat het je heeft gebracht. Dit eerlijk onder ogen zien is moedig.’

Fervente tangodansers

‘Veronica heeft gekeken. Sinds een tijdje zijn haar man en zij fervente tangodansers. Iets wat ze al lang wilde maar wat er nooit van kwam. Ze straalt rust uit. Nog steeds kan ze luisteren, intunen en zien wat er nodig is. Die kwaliteiten kan ze nog steeds inzetten. Maar ze mag kiezen waar en voor wie. Ze is vrij.’